EMPATİ NE DEĞİLDİR?
Karşımızdaki kişinin rolüne girerek empati kurduğumuzda, o kişinin rolünde kısa
bir süre kalmalı, daha sonra da bu rolden çıkarak kendi rolümüze geçebilmeliyiz. Aksi
halde empati kurmuş sayılmayız. Karşımızdaki ile özdeşim kurmak (ona benzemek)
sempati kurmak anlamına gelir ki, empatiden farklı şeylerdir.
EMPATİNİN SEMPATİDEN FARKLILIĞI
Empati kurduğumuzda karşımızdakinin duygu ve düşüncelerini doğru anlamak
esastır, ama aynı duygu ve düşüncede olmamız anlamına gelmez.
Bir kişinin kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak olaylara onun bakış
açısıyla bakmasıdır.
Bu durumun karşı tarafa iletilmesi sürecidir
EMPATİYE NEDEN İHTİYACIMIZ VAR?
Çünkü günlük hayatımızda birbirimize ve çevremizdeki insanlara karşı duyarlılık,
hoşgörü ve yardımlaşma gibi değerlerden gittikçe uzaklaşmış olmamız önemli bir sorun!
Çünkü; egoist ve narsist eğilimlerimizi azaltarak, iletişim, sosyal ve düşünme
becerilerimizi, duyarlılıklarımızı geliştirmeyi istiyoruz.
Çünkü; okulda, işyerinde, sokakta bilerek veya bilmeyerek, arkadaşımıza,
kardeşimize, çalışanımıza, eşimize ve diğer insanlara karşı acımasız, alaycı, kırıcı söz ve
davranışlarda bulunabiliyoruz.
Çünkü; aslında insan yaratılışı gereği merhamet, yardımseverlik, hoşgörü, diğer
insanları düşünme, sevgi gibi pozitif özelliklere yatkındır. Bu nedenle zayıflayan veya
silikleşen bu özellikleri bulup çıkarmak hayati öneme sahiptir.
EMPATİ KURMANIN FAYDALARI ŞUNLARDIR:
Bize yapılmasını istemediğimiz tutum ve davranışları başkalarına yapmamızı
engeller. Örneğin, bir arkadaşımıza kötü lakaplar takarak alay etmeyiz, çünkü
kendimizin o şekilde çağrıldığımızda nasıl olumsuz duygular içine girebileceğimizi
düşünebiliriz. Böylece karşımızdakine karşı saygılı olur ve ona değer verdiğimizi
göstermiş oluruz.
Karşımızdaki kişiyle ilgilendiğimizi ve onu anladığımızı gösterir, böylece bizimle
konuşmaktan hoşlanır ve bize daha çok açılırlar. O kişi ile olan samimiyeti, duygusal
açıdan daha önemli noktalara çekebiliriz
Yanlış anladığımız bir durumda, kişiye yanlış edindiğimiz bilgileri düzeltme
hakkını vermiş oluruz ve böylece muhtemel iletişim kazalarından korunmuş oluruz.
Yardımseverlik davranışını ve toplumsal duyarlılığı artırır.
Dinlerken, konuşan kişinin, olduğu gibi kabul edildiğini hissettirerek, güvenini
kazanır ve kendini bize daha yakın hissetmesini sağlamış oluruz.
Önyargılarımız azalır, herkesin anlaşılabilir olduğunu fark ederiz.
Bütün bunların sonucunda anlamlı ve daha samimi dostluklar kurarız.
Toplumsal empati, hukuka güven ve saygıyı güçlendirir, böylece adaletsizlik ve
kaostan uzak bir toplum içinde yaşama fırsatı doğar.
EMPATİ KURMAYI GEREKTİREN MESLEKLER
Empatik kişiler, insanlara yardım etmenin önemli olduğu alanlarda daha başarılı
olurlar. İletişim bilimci, sosyal bilimci, halkla ilişkiler, sosyal hizmet alanları ve
öğretmenlik, hekimlik, hemşirelik gibi meslekler empatinin ve iletişimin öne çıktığı
mesleklerdir. Empati yoksunu kişiler bu alanlarda başarılı olma ihtimalleri çok düşüktür
EMPATİ KURMAYI AZALTAN MESLEKLER
İstihbaratın, savaşmanın, askerliğin, savcılığın, avukatlık, mücadelenin olduğu
mesleklerde empati zarar görür. Bu mesleklerin doğasında şüphe, zarar verme ve görme
gibi özellikler olduğundan bunlar empatiyi azaltır, bazen de yok eder. Savaşlarda
merhametsizleşen, acıma duygusunu kaybeden, sadistleşen kişilerin olduğu bilinen bir
durumdur.
ANA FİKİR
Her insanın, hatta her canlının olaylara kendine özgü bir bakış açısı vardır.
Dışarıdan bakarak bunu göremeyiz. Kendimizi karşımızdakinin yerine koyup olaylara
onun gözüyle bakabilirsek onun duygularını, düşüncelerini anlayabiliriz.
SONUÇ
Empatinin temelinde karşısındaki kişiyi dinleme vardır. Dinlemek sanıldığı kadar
kolay bir iş değildir. Eleştirmeden, yargılamadan, nasihat etmeden dinlemek karşıdaki
kişiyi rahatlatır. Çünkü anlaşıldığını hissetmek karşımızdaki kişinin bizi dinlediğini
hissetmemize bağlıdır. Günlük yaşamda empatiyi tutum haline getirmeliyiz.